Édith
Piaf,
«Παντάμ, παντάμ» – Μετάφραση/ Σημειώσεις:
Χαρίλαος Νικολαΐδης

Ο
σκοπός αυτός που μέρα νύχτα

το
μυαλό μου τυραννά,

ο
σκοπός αυτός έρχεται απ’ τα παλιά.

Φτάνει
από μακριά, όπως κι εγώ,

με
χιλιάδες μουσικούς να δίνουνε ρυθμό.

Μια
μέρα αυτός ο σκοπός θα με οδηγήσει στην
τρέλα.

Θέλησα
εκατό φορές να εξηγήσω το γιατί.

Όμως
με έκοβε πριν πω έστω μια κουβέντα,

έκανε
πάντα εκείνος την αρχή,

σβήνοντας
τη δική μου τη φωνή.

Παντάμ…
παντάμ… παντάμ…

Πίσω
μου τρέχοντας φτάνει.

Παντάμ…
παντάμ… παντάμ…

Με
βάζει στης ανάμνησης την πλάνη.

Παντάμ…
παντάμ… παντάμ…

Είναι
σκοπός που ένοχη να αισθάνομαι με κάνει.

Και
σέρνω πίσω μου

σαν
αλλόκοτη παραφωνία

αυτόν
το σκοπό που ξέρει απ’ έξω

όλη
μου την ιστορία.

Μου
λέει:
 «Τα
σκιρτήματα θυμήσου της καρδιάς σου.

Θυμήσου

γιατί
έρχεται η σειρά σου.

Δεν
υπάρχει λόγος να μη ρίξεις δάκρια πικρά

τ’
ενθύμιά σου όταν κρατάς στην αγκαλιά
».

Κι
εγώ αναπολώ αυτούς που έχουν απομείνει,

τα
είκοσι μου χρόνια σαν ταμπούρλα να
χτυπούν,

των
χειρονομιών κοιτώ τη δίνη,

όλη
τη κωμωδία των ερώτων που περνούν,

στη
συνεχή επανάληψη αυτού του σκοπού.

Παντάμ…
παντάμ… παντάμ…

Τα «Σ’
αγαπώ
»
στις δεκατέσσερις Ιουλίου.

Παντάμ…
παντάμ… παντάμ…

Τα «Για
πάντα
»
σε τιμή πεζοδρομίου.

Παντάμ…
παντάμ… παντάμ…

Τα
«Θέλεις-πάρε»
στα όρια του γελοίου.

Kαι
όλα αυτά μέχρι το επόμενο στενό

για
να με κατακλύσει

αυτός
ο σκοπός

που
με είχε αναγνωρίσει.

Ακούστε
σαματά που ξυπνά στα σωθικά.

Λες
και όσα έγιναν απλώνονται στα μάτια μου
μπροστά.

Πρέπει
να κρατήσω λίγη λύπη για μετά.

Με
κούρασε το σολφέζ του σκοπού

που
χτυπά,

που
χτυπά

σαν
μια ξύλινη καρδιά.

Στίχοι:
Henri
Contet

Μουσική:
Norbert
Glanzberg

Πρώτη
κυκλοφορία: 1951

Ο
πατέρας της ήταν ακροβάτης, η μητέρα
της τραγουδίστρια, η ίδια, η
Édith
Giovanna
Gassion,
έμεινε στην ιστορία ως ένα
«σπουργίτι»
(
Piaf),
μικροκαμωμένο και μαυροντυμένο.
Παρατημένη από τη μητέρα της, μεγαλωμένη
από τις εταίρες που δούλευαν στον οίκο
ανοχής της γιαγιάς της, είδε να πεθαίνουν,
κυριολεκτικά και μεταφορικά, πολλοί
έρωτες, έχοντας βιώσει και τον θάνατο
του μοναδικού της παιδιού, μόλις στα
δεκαεννιά της χρόνια. Ο τραγικός
δυναμισμός της ερμηνείας της έδεσε,
κάπως έτσι, με τη φιγούρα και την προσωπική
ιστορία, δημιουργώντας τον θρύλο.

Λες
και η ζωή της ολόκληρη ήταν ένα
performance
της τέχνης της. Είναι αλήθεια πως

πολλά από τα τραγούδια που ερμήνευσε,
όπως το συγκεκριμένο, μπορούν να
χαρακτηριστούν ως αυτοβιογραφικά.

Έχει όμως σημασία αυτό; Ναι, υπάρχει
κάτι ρομαντικό στο προσωπικό δράμα. Ο
σπουδαίος καλλιτέχνης όμως υψώνεται,
μέσα από το έργο του, πάνω από την όποια
κατάρα έχει χρεωθεί. Η
Édith
Piaf
ήταν σπουδαία.